Dalgıç tüpleri Türkiye de 3 tip olarak kullanılmaktadır. Bu tiplerden iki tanesi metal (alüminyum ve Çelik) diğer tüp cinsi ise Fiber diye tarif ettiğimiz ipliklerden birleştirme yöntemi ile yapılan yüksek basınç dayanımlı tüplerdir. Metal olan tüpler Türkiye de test ve bakım yapılabilirken Fiber tüplere henüz herhangi bir işlem yapılamamaktadır (Test ve Bakım). Metal olan tüpler çeşitli hacimlerde tüplerdir, 15 lt, çelik tüp, 12 lt. alüminyum tüp gibi. Genelde hacimler 10 ,12, 15 ,18 lt’dir. Bazen daha küçük olarak 4 -5 -7 litre gibi tüpler de vardır.
Tüpler Türkiye de ve Avrupa da uygulanmakta olan basınçlı kaplar standartlarına TS EN 1968 – TS EN 1802 ve ADR ye göre her 3 yılda bir iç kontrolleri yapılarak ve 5 yılda bir kullanma basıncının 1,5 katı bir basınç ile test edilirler. Bu tüplerin iç ve dış kısımlarının komple bakımı yapılır. Korozyon yapma değerlerine bakılır ve yüksek korozyona uğramış tüpler ağırlık azalmasına göre hurdaya ayrılır. Korozyon değeri standartta verilen değerin altında ise tüp testi geçer. Tüp testleri hidrostatik basınçlandırma ile yapılır. Test basıncına çıkarılan tüplerin, basıncına maruz kalan metal yüzeylerinde esneme hareketi başlar. Bu basıncın yarattığı esneme hareketi basınç kaldırıldıktan sonra geri metalin esneme veya eski değerine dönüşünün yüzde oranına göre tüpler testi geçer veya hurdaya ayrılır.
Örneğin 200 bar kullanma basıncı olan bir tüpü 300 bar ile test ettiğimiz zaman tüpün patlamamış, yarılmamış, yırtılmamış veya hava kaçırmamış olması yeterlidir. Fakat bu sırada tüpe uygulanan basınç kaldırılırken tüpün çevresinden ölçülen çap, basınç verilmemiş halde ölçtüğümüz ilk çapa dönüşü önemlidir. Eğer tüpten basınç kaldırıldığında ilk haline (çap) dönmez ise buna kalıcı genleşme denir ve bu tüp artık hurda vasfını almış olur. Test işlemi uygulamasında tüpler hava veya herhangi bir gaz yerine içlerine doldurulan suya uygulanan basınç ile test edilirler.
Emniyet sebeplerinden dolayı baş vurulan bu yönteme Hidrostatik test işlemi denilmektedir. Bu işlemleri başarı ile geçen tüpler testin yapıldığı yıl-ay ve test işlemini yapan firma ile yetkilendiren kuruluşun (Türk Loydu ve TÜV Avusturya) soğuk damgaları tüpün üzerine çakılır.
Bu işlemlerden sonra tüplerin içi sıcak azot gazı verilerek kurutulmaktadır. Bu işlemden sonra tüpün içinin kuruyup kurumadığı kontrol edilerek vanası takılır. Son işlemi olarak tüpe dolacak gazdan belli bir miktar konularak vana da kaçak olup olmadığı test edilir ve gaz boşatılarak tüpün içi gaz ile temizlenmiş olur.
Dalgıç tüplerinin dolumu sırasında kullanılacak hava kompresörleri çok önemli yer tutar. Bu kompresörlerin sürekli bakımı yapılan, tüp içine yağ ve su vermeyen özel medikal kalite de hava basabilen kompresörler olmalıdır. Tüpler dolum yapıldıktan sonra tüpüne içine dolan gazın analizi yapılarak içindeki gaz değerinin ölçülmesi gereklidir. Eğer bu işlem yapılmazsa dalış sırasında probleme neden olabilir.
Dolum yapılacak kompresörlerin filtreleri belli zaman aralıklarında kontrol edilerek değişimlerinin yapılması gereklidir. Bilindiği üzere Kuru hava normal atmosfer gazı olduğu için filtreleme çok önemlidir. Seralgaz olarak kullanmakta olduğumuz Bauer Marka kompresörlerin gerekli her türlü bakımı yapılarak dolum yapmaktayız.
Tüplerin test ve dolum işlemlerinden sonra korumasının iyi yapılması gereklidir. Tüpler özellikle çelik tüpler korozyona çok müsait olan tüplerdir. Bu nedenle boya koruması mutlaka belli dönemlerde kontrol edilmeli ve yapılmalıdır. Boya yaparken eski boyanın sökülerek yeni boyanın yapılması gereklidir.
Özellikle tüpün işaretlemelerinin yapıldığı boyun kısmı okunaklı olması test sürelerinin takip edilmesi bakımından önemlidir. Tüplerin kullanımdan sonra mutlaka tuzlu su değmiş yüzeyleri çeşme suyu ile yıkarak kurutulmalıdır. Deniz suyunun yüzeyden uzaklaştırılması tüpün ömrü açısından çok önemlidir. Tuz hem alüminyum hem de çelik tüplerin malzemesini çabuk bozar.
Seralgaz olarak Dalgıçlık yapan bireysel ve kurumsal firmalara her türlü gaz dolum ve tüp bakımları konusunda hizmet vermekteyiz. Özel gaz karışımları isteyen derin dalış yapan kişilerin istediği gazlar analiz edilerek doldurulmaktadır.